Les Treize desserts of in populair Nederlands : de dertien toetjes ; al is dat wel iets teveel eer voor deze overigens schitterende eeuwenoude Zuid-Franse traditie ; omdat het strikt genomen niet om toetjes gaat .
Iedere familie in elke hoek van de Provence geeft zijn eigen invulling aan de onvermijdelijke afsluiting van het Provencaals diner op Kerstavond , bekend onder de naam Le Reveillon de Noel ; op 24 december .
Het zijn er onbetwist dertien , een getal dat staat voor Christus en de twaalf Apostelen .
Overal in de Provence is men het wel eens over de symbolen voor de vier bedelaars .
Druiven staan voor de Dominicaner monniken Amandelen voor de Carmelieten….
Hazelnoten verbeelden de kleur van de pij der Augustijnen en de gedroogde Vijgen die van de Franciscanen .
Ook voegt men in alle gevallen Dadels , Walnoten , Witte en Zwarte Noga toe..
De zeven overige ingredienten , met name het fruit , voor de afsluiting van het Kerstavond diner , kunnen sterk wisselen per Zuid-Franse regio. Sinaasappels kunnen vervangen worden door Mandarijnen , en Peren door Appels of Witte druiven die zorgvuldig geconserveerd zijn door ze op zolder te hangen na de pluk in september zoals men dat doet met kleine Meloentjes in een net
. Voor het Brood maakt men in Marseille een Pompe a l’Huile , een Gibassie in Aix en een Fougasse in Orange , terwijl men in Vaison la Romaine een soort Broodtaart met Appel maakt die voor het opdienen wordt besprenkeld met Oranjebloesemwater.
Bij dit alles serveert men ook nog Pate aux Coings [ zoete gelei-blokjes van Kweepeer ] Geconfijte Vruchtjes , Calissons d’Aix en zelfs Rozijnen op Eau de Vie [ vergelijkbaar met onze Boerenjongens ]
Erbij wordt Zoete Wijn gedronken , zoals Carthagene , Baumes- de- Venise of een Champagne demi-sec .